Trong cuộc sống để tồn tại và phát triển, con người luôn luôn phải quan hệ, giao tiếp, ứng xử. Các Mác nói “Con người là tổng hòa của các mối quan hệ trong cuộc sống”. Khi đã có quan hệ là có giao tiếp, khi có giao tiếp là có ứng xử.
Nhưng chúng ta phải ứng xử với nhau có tình, có lý, có trên có dưới, có trước có sau, có trái có phải, có nhân có nghĩa. Đó là sự giao tiếp ứng xử có văn hóa. Để đạt được điều đó không chỉ có ngày một, ngày hai là có được mà phải qua học tập, rèn luyện không ngừng về các kỹ năng ứng xử trong giao tiếp, quan hệ này còn gọi là nghệ thuật đối nhân xử thế.I- KỸ NĂNG GIAO TIẾP, ỨNG XỬ VÀ CÔNG TÁC BẢO VỆ
Dịch vu bảo vệ - vệ sĩ chuyên nghiệp mới ra đời ở nước ta hơn 10 năm trở lại đây. Nó phù hợp với quy luật phát triển của lịch sử, xã hội. Sự xuất hiện của nó mang tính tất yếu trong một xã hội phát triển cao, khi sự phân công lao động đã đi theo tính chuyên nghiệp.
Sự ra đời của dịch vụ bảo vệ chuyên nghiệp, nhằm đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp, tổ chức, tập thể và cá nhân trong xã hội như: Các khu công nghiệp, khu chế xuất, các nhà máy xí nghiệp, trường học, bệnh viện, công trường, khach sạn nhà hàng, các cơ quan tài chính, trung tâm thương mại, các khu vui chơi giải trí, nhà riêng, kho bãi vv…Các Show ca nhạc, hội chợ, áp tải hàng hóa có giá trị cao, bảo vệ yếu nhân, bảo vệ hội nghị, biểu diễn thời trang, các lễ khai trương, khánh thành vv… hầu hết các hợp đồng bảo vệ “M” của chúng ta đều nằm trong các trung tâm văn hóa kinh tế - chính trị của các khu vực Tỉnh và Thành phố hoặc các vùng kinh tế trọng điểm. Chính vì vậy, lực lượng bảo vệ luôn luôn thường xuyên tiếp xúc, quan hệ với đủ loại người, thành phần, tầng lớp trong xã hội.
Xem thêm bài viết : Những trăn trở của người làm nghề bảo vệ
Chúng ta có thể phân ra làm 4 loại quan hệ giao tiếp chủ yếu sau:
1- Mối quan hệ với khách hàng (chủ quản) đây là mối quan hệ chủ đạo mang tính quyết định sinh tồn với chúng ta.
2- Mối quan hệ giữa bảo vệ với quần chúng nhân dân.
3- mối quan hệ giữa bảo vệ với bảo vệ (quan hệ nội bộ)
4- Mối quan hệ với các đối tượng nghi vấn.
Từ những mối quan hệ trên và tính đặc thù của nhgề bảo vệ, chúng ta thấy việc trang bị cho đội ngũ lực lượng bảo vệ một số kiến thức về kỹ năng giao tiếp ứng xử khi làm nhiệm vụ là rất cần thiết và quan trọng.
Trên thực tế, có rất nhiều tình huống sự việc tưởng chừng như nhỏ bé, đơn giản. Nhưng do cách ứng xử của chúng ta không khôn khéo thích hợp mà trở lên phức tạp và to chuyện. Ngược lại có những tình huống sự việc tưởng chừng như nghiêm trọng và phức tạp nhưng nếu chúng ta tìm được cách ứng xử khôn khéo, thích hợp thì mọi việc được tháo gỡ, giải quyết một cách đơn giản, nhẹ nhàng hơn nhiều.
II- MỤC ĐÍCH YÊU CẦU TRONG VIỆC HỌC KỸ NĂNG GIAO TIẾP, ỨNG XỬ
Chúng ta đang sống trong thời kỳ Công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước, với nền kinh tế thị trường phát triển mạnh mẽ đang hướng tới một nền kinh tế tri thức và văn hóa. Hơn thế nữa, chúng ta vừa gia nhập vào WTO, hòa mình vào nền kinh tế thị trường chung của thế giới.
Xã hội càng phát triển, cùng với nó những yêu cầu đòi hỏi từ phái khách hàng đối với dịch vụ bảo vệ chuyên nghiệp cũng ngày càng cao và khắt khe hơn. Để bắt kịp với nhịp độ phát triển của xã hội và đáp ứng thỏa mãn các nhu cầu từ phía khách hàng đối với lực lựợng bảo vệ - vệ sĩ chuyên nghiệp, chúng ta quyết tâm xây dựng một đội ngũ bảo vệ đủ mạnh, ngang tầm thời đại – tức là bảo vệ bằng tri thức và văn hóa.
Người bảo vệ vệ sĩ chuyên nghiệp ngày nay không những chỉ cần có nghiệp vụ cao mà còn cần phải có sự hiểu biết sâu rộng về nhiều lĩnh vực trong cuộc sống như: pháp luật, ngoại ngữ, võ thuật, tin học vv… Đó là người có trí tuệ phát triển, có thể lực cường tráng, có đạo đức trong sáng và có cách quan hệ giao tiếp ứng xử cao đẹp
Việc học tập các kỹ năng giao tiếp ứng xử, nhằm trang bị cho mội người học viên chúng ta một số kiến thức cơ bản về nghệ thuật đối nhân xử thế. Nó giúp người bảo vệ - vệ sĩ chuyên nghiệp biết ứng xử một cách khôn khéo, lịch sự và thu được hiệu quả cao khi quan hệ giao tiếp với mọi người.
Việc vận dụng và thực hiện tốt các kiến thức đã học và thực tế công tác đó cũng là quá trình tự hoàn thiện bản thân. Tạo điều kiện cho nhân cách phát triển hài hòa, toàn diện về: trí, đức, thể, mỹ. Nó tô đẹp thêm hình ảnh người bảo vệ - vệ sĩ chuyên nghiệp trong mắt khách hàng và mọi người. Qua đó nó nâng cao, bồi đắp thêm uy tín, chất lượng của dịch vụ bảo vệ, góp phần tạo dựng thương hiệu và thế mạnh cạnh tranh trên thị trường bảo vệ
III- NỘI DUNG, KỸ NĂNG GIAO TIẾP
Như trên chúng ta đã xác định, mục đích học kỹ năng giao tiếp - ứng xử là để chúng ta ứng xử một cách có văn hóa khi giao tiếp. Vậy văn hóa ứng xử là gì?
1- Khái niệm về văn hóa ứng xử:
Là hệ thống học thuật về các kỹ năng giao tiếp - ứng xử khi giao tiếp quan hệ hay còn gọi là nghệ thuật đối nhân xử thế.
2- Phương tiện giao tiếp ứng xử:
Con người ta giao tiếp, ứng xử với nhau qua 03 phương tiện chủ yếu:
- Ngôn ngữ
- Hành vi
- Thái độ
Nhưng ngôn ngữ là phương tiện quan trọng và được sử dụng nhiều nhất. Các cụ ta xưa có câu “ lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau” . Để đạt được hiệu quả cao trong giao tiếp ứng xử, chúng ta cần kết hợp nhuần nhuyễn cả ba phương tiện trên lời nói phải đi đôi với việc làm và phải có một thái độ đúng mực tránh trường hợp nói một đằng làm một nẻo hoặc vẫn làm nhưng lại tỏ thái độ miễn cưỡng, chống đối.
3- Các cặp phạm trù của văn hóa ứng xử:
a- Cặp phạm trù lý - tình:
Đây là cặp phạm trù quan trọng nhất trong kỹ năng giao tiếp - ứng xử. Lý là cái đúng, là lẽ phải, là cái đích cần đến. Nó là kim chỉ nam cho mọi hành động của chúng ta khi xử lý một tình huống, một sự việc cụ thể trước hết ta phải xem xét, căn cứ vào nội quy, các quy định nơi ta làm việc. Nhưng cần lưu ý là nó phải đúng, không trái với pháp luật hiện hành của Nhà nước.
Nhà nước ta là nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam. Tất cả mọi công dân đều phải sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật nhà nước. Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, nội quy, quy định của khách hàng. Chúng ta cũng rất cần phải xem xét đến chữ “tình” vì lý có rất nhiều vụ việc, tình huống “tình ngay mà ý gian”. Vậy chúng ta phải sử lý làm sao cho thấu tình đạt ý. Có như vậy chúng ta mới có thể làm cho đối tượng tâm phục, khẩu phục.
Trong giao tiếp ứng xử nếu chúng ta quá thiên về lý thì rất dễ trở nên khô cứng, nguyên tắc và máy móc. Nó sẽ không thu phục được tình cảm, nhân tâm của đối tác. Chính vì vậy, chúng ta phải kết hợp hài hòa giữa lý và tình để nó hỗ trợ bổ sung cho nhau, như vậy chúng ta mới thu được hiệu quả cao khi giao tiếp - ứng xử trong công việc và cuộc sống.
b- Cặp phạm trù cương – nhu:
Cương là cái đích mà chúng ta cần phải đi đến và đạt được. Nó là phần cứng không thể thay đổi khi quan hệ giao tiếp với đối tác.
Nhu là con đường dẫn chúng ta đi đến đích, đến mục tiêu đã định. Nó là phần mềm đầy tính uyển chuyển, linh hoạt và sáng tạo. Nó có thể thay đổi, biến hóa tùy vào từng tình huống, hoàn cảnh cụ thể. Kinh nhgiệm từ thực tế cho thấy, nhu bao giờ cũng thắng cương.
Khi giao tiếp - ứng xử, cái cương bao giờ cũng ẩn dưới và nằm trong cái nhu. Như dòng sông chảy ra biển cả, cho dù nhiều khi, nhiều lúc dòng chảy phải uốn lượn, khúc khuỷu, quanh co nhưng cuối cùng vẫn đến được cái đích của mình là biển cả.
c- Cặp phạm trù tiến - lùi:
Khi ta quan sát con Mèo hay con Hổ vồ mồ. Trước khi chồm tới con mồi bao giờ chúng cũng phải nhún mình xuống rồi mới vọt bật lên được. Cũng như vậy con Đại Bàng trước khi sải cánh bay lên bầu trời cao rộng, thì bao giờ nó cũng thả mình từ trên vách núi hoặc ở một độ cao nhất định xuống rồi mới vỗ cánh bay vút lên không trung.
Trong cuộc sống quan hệ của con người cũng vậy và không chỉ đơn giản như vậy con người giao tiếp, ứng xử với nhau tế nhị và phức tạp hơn nhiều. Nhiều khi để đi đến đến được đích, con người không chỉ biết tiến mà còn phải biết lùi đúng lúc, đúng chỗ. Như các cụ ta có câu: “lùi một bước để tiến ba bước hoặc một điều nhịn chín điều lành” .
d- Cặp phạm trù xa - gần:
Xa là khi giao tiếp ứng xử, ta phải xác định và giữ được một khoảng cách, một danh giới nhất định. Đó chính là hành lang pháp lý để chúng ta xử lý công việc.
Gần là phải tạo được sự thông hiểu và sự thân thiện cần thiết. Nhưng phái lưu ý: Đối với người bảo vệ chuyên nghiệp kỵ nhất khi giao tiếp với mọi người là sự xuồng xã, cợt nhả quá trớn.
Nếu gần gũi thân thiết quá mức, chúng ta sẽ gặp khó khăn khi xử lý công việc. Ngược lại, tạo khoảng cách quá xa không thân thiện, không hiểu lẫn nhau thì cũng ảnh hưởng xấu đến hiệu quả công việc. Vấn đề này rất tế nhị và nhạy cảm, nên khi quan hệ giao tiếp, tùy vào đối tượng cụ thể mà ta xác định, tạo dựng một danh giới, một khoảng cách an toàn cần thiết.
IV- VẬN DỤNG VÀO CÔNG VIỆC
1- Điều kiện hỗ trợ hiệu quả khi giao tiếp ứng xử:
a- Về hình thức:
Quần áo, trang phục chỉnh tề, râu tóc, móng tay sạch sẽ, gọn gàng.
Dung nhan tươi tỉnh, tư thế tác phong nhanh nhẹn, đàng hoàng, trang nghiêm.
b- Về tâm lý:
- Tôn trọng, học hỏi, lắng nghe
- Tinh thần phục vụ khách hàng
Đánh giá, xác định nhanh đối tượng về tuổi tác và địa vị để có thái độ lễ phép, đúng mực, lịch sự, cương quyết.
Phân tích, nắm bắt nhanh chóng bản chất vấn đề và tình huống để đưa ra cách thức xử lý, giải quyết chính xác.
2- Những vấn đề cần lưu ý:
- Khi học chúng ta tạm thời tách rời các cặp phạm trù trên để nghiên cứu, tìm hiểu. Nhưng khi vận dụng vào thực tế cuộc sống chúng ta phải liên kết, phối hợp chúng lại với nhau một cách uyển chuyển, sáng tạo vì thực chất. Các cặp phạm trù trên có mối quan hệ mật thiết hữu cơ với nhau không thể tách rời trong giao tiếp ứng xử.
- Trong cuộc sống, khi giao tiếp ứng xử thì điều cốt lõi của vấn đề hay còn gọi là hạt nhân của văn hóa ứng xử, đó chính là: sự công bằng và sòng phẳng, cái đẹp, cái cao thượng, cái anh hùng cần được khen ngợi và ủng hộ. Những cái xấu, cái hèn, cái ác phải được lên án và trừng trị. Cuộc đời có vay, có trả, tất cả mọi cái đều co giá của nó, ai gieo nhân nào thì sẽ gặt quả nấy. Đó là lẽ sống, là chân lý của cuộc đời.
Xem thêm bài viết :
0 nhận xét:
Đăng nhận xét